Obraz olejny na zamówienie – co warto wiedzieć?
Charakterystyka techniki olejnej
Malarstwo olejne polega na pokrywaniu naprężonego i zagruntowanego płótna, gładkiej deski lub innego podobrazia farbami, składającymi się najczęściej z oleju i pigmentów. Do farb olejnych można dodawać także pastę woskową. Za podłoże malarskie najczęściej służą: płótno, drewno, blacha, rzadziej papier lub pergamin.
Justyna Kabala, Polne kwiaty (fragment), olej na płótnie, 25×20 cm
Zalety malarstwa olejnego
Technika olejna uważana jest za jedną z najszlachetniejszych technik w malarstwie, między innymi dlatego, że obrazy olejne cechuje duża trwałość. Malarstwo olejne daje ogromne możliwości w doborze i mieszaniu barw, uzyskiwaniu efektu matu lub połysku. Z łatwością można stworzyć efekty półprzezroczystości, przenikania kolorów oraz złożone faktury, jak również impasty. Dzięki technice olejnej możliwe jest nakładanie kolejnych warstw czy dokonywanie retuszów.
Justyna Kabala, Panorama Iławy (fragment), olej na płótnie, 54×94 cm
Krótka historia techniki
Najstarsze znane obrazy olejne zostały stworzone przez buddyjskich artystów w Afganistanie i pochodzą z VII wieku n.e. W średniowieczu sporadycznie używano farby olejne. Powszechnie technika olejna zaczęła być stosowana w XV w Niderlandach, rozpowszechniając się następnie w innych krajach Europy i wypierając technikę tempery.
Przed XIX wiekiem artyści ucierali pigmenty i mieszali farby z mediami malarskimi. Utrudniało to przenoszenie farb, dlatego większość prac malarskich powstawała w pracowni. Sytuacja uległa zmianie dzięki wynalezieniu w 1841 roku przez amerykańskiego portrecistę Johna Goffe Randa metalowych tub, w których przechowywano farby. Dzięki tubkom z farbami można było z łatwością przenieść, na przykład, w plener cały warsztat malarski.
Z czym mieszamy farby olejne?
Farby olejne rozcieńcza się przy użyciu olejów schnących lub terpentyny. Do powszechnie stosowanych olejów schnących należą olej lniany, olej makowy, olej orzechowy i olej krokoszowy. Wybór oleju nadaje farbie szereg właściwości, takich jak stopień żółknięcia lub czas schnięcia. Olej makowy czy krokoszowy stosuje się do jasnych odcieni, między innymi bieli. Oleje te schną jednak dłużej niż olej lniany.
Technologia przygotowania podobrazia
Artyści z Włoch chcąc malować większe obrazy zaczęli stosować płótno na początku XVI wieku. Płótno przeznaczone na żagle produkowano w Wenecji, było ono łatwo dostępne i tańsze niż drewno. Obecnie najczęściej maluje się farbami olejnymi na płóciennych podobraziach. Wśród rodzajów płótna najbardziej trwałe i odporne na działanie czynników zewnętrznych ale też i najdroższe jest płótno lniane, które naciąga się na wcześniej przygotowane drewniane krosna.
Technologia przy przygotowaniu podobrazia jest niezwykle istotna, dlatego nie można pominąć żadnego z etapu. Bardzo ważne jest równomierne i odpowiednie napięcie płótna na blejtramie. Następnie płótno należy przekleić przygotowaną wcześniej żelatyną lub klejem. Należy zwrócić uwagę aby żelatyna zakryła wszystkie nawet najmniejsze otwory w płótnie. Ostatnim etapem przygotowania podobrazia jest kilkukrotne gruntowanie. Na zagruntowanym płótnie można malować najlepiej dopiero po upływie kilku dni, żeby grunt dokładnie wysechł.
Fragment podobrazia lnianego z klinami
Dlaczego warto wybrać lniane podobrazie?
Len pod względem odporności na uszkodzenia mechaniczne oraz zmiany wilgotności jest zdecydowanie lepszy niż bawełna. Płótno lniane znacznie mniej odkształca się pod wpływem zmiany wilgotności czy temperatury w pomieszczeniu, co gwarantuje stabilność obrazu. Włókna lniane zawierają olej, który działa jak naturalna impregnacja.
Podsumowując technika olejna należy do najtrwalszych i najszlachetniejszych dlatego, z pewnością, warto rozważyć jej wybór przy tworzeniu obrazów na zamówienie.
